اصول انبارداری مواد غذایی 3 استاندارد مهم در صنعت مواد غذایی

در این مقاله قصد داریم به موضوع اصول انبارداری مواد غذایی اختصاص دهیم با نو اندیش همراه باشید.

انبارداری مواد غذایی

یکی از حساس ترین رسته های انبارداری، انبارداری مواد غذایی می باشد. چرا که این انبار مستقیماً با سلامتی افراد در ارتباط بوده و دوره نگهداری و ملاحضات خاص نگهداری از این اقلام دارای اهمیت بسیار می باشد. از طرفی دیگر صاحبان کسب و کار همواره به دنبال راهی برای افزایش دوره نگهداری این اقلام هستند.در این نوشتار سعی شده است بخشی از نکات مهم در انبارش مواد غذایی پرداخته شود.

انواع انبار برای موادغذایی

انبار ساده

انبار ساده یا معمولی که در برخی نقاط نیز با عنوان انبار خشک شناخته می شود، به انباری گفته می شود که تجهیزات خنک کننده در آن مورد استفاده قرار نمی گیرد.این انبار اغلب در مناطقی که دمای معتدل دارند مناسب می باشد و در صورتی که انبار در منطقه گرم و خشک یا گرم و مرطوب باشد برای نگهداری مواد غذایی توصیه نمی شود.دمای استاندارد در این انبارها 7-12 درجه سانتیگراد می باشد.

 انبار سرد معمولی

این دسته از انبارها که مختص نگهداری صیفی جات و میوه جات می باشد توسط تجهیزات برودتی ساده، خنک می شود و امکان نگهداری میوه و صیفی (بسته به نوع آن) از دو هفته تا هفت ماه را دارد.

انبار دار در حال چک کردن انبار

انبار با اتمسفر کنترل شده

در این دسته انبار ها با دستکاری وضعیت فیریولوژی میوه، طول عمر نگهداری میوه افزایش می یابد. به عبارتی دیگر در این سردخانه ها با افزایش میزان دی اکسید کربن و همزمان با کاهش سطح اکسیژن در انبار، طول عمر نگهداری میوه افزایش می یابد.

البته با توجه به تاثیر نامطلوب گازها بر روی میوه جات، این روش از انبارش میوه مورد تایید نیست اما با توجه به مطالبه بازار، بسیار مورد استفاده قرار می گیرد.

استانداردهای انبار موادغذایی

1. نور انبار

در انبار مواد غذایی می بایست از تابش مستقیم نور آفتاب جلوگیری کرد اما تامین نور مناسب و کافی برای این انبارها ضروری می باشد. بهره گیری از لامپ های فلورسنت بهترین پیشنهاد برای تامین نور مناسب در انبار می باشد. لامپ های فلورسنت علاوه بر تابش خوب نور، مصرف انرژی پایین تری دارد.

2. دما و رطوبت مناسب در انبار

فرآیند اکسیداسیون میوه بخشی از ذات میوه می باشد که از تنفس میوه ایجاد می شود. همین موضوع خود مولد گرما در انبار میوه جات می باشد. در انبار مواد غذایی می بایست در هر ساعت حداقل ده بار دمای انبار عوض شود و انباردار موظف به کنترل دمای انبار به وسیله ترمومتر می باشد. هوای مناسب انبار مواد غذایی، انبار خشک و خنک می باشد و باید میزان رطوبت در انبار به حداقل ممکن کاهش یابد. رطوبت در انبار مواد غذایی بسیار خطرناک بوده و باعث ایجاد فساد می شود.

3. دما و رطوبت مناسب در انبار

فرآیند اکسیداسیون میوه بخشی از ذات میوه می باشد که از تنفس میوه ایجاد می شود. همین موضوع خود مولد گرما در انبار میوه جات می باشد. در انبار مواد غذایی می بایست در هر ساعت حداقل ده بار دمای انبار عوض شود و انباردار موظف به کنترل دمای انبار به وسیله ترمومتر می باشد.

تابلوی کنترل دمای محیط انبار همواره می بایست در مقابل دید انباردار باشد. همچنین ترجیحاً تونل انجماد در سرخانه ها می بایست ایجاد شود.

قفسه های پر انبار مواد غذایی

اصول نگهداری موادغذایی

غذای کنسرو شده

انبار ساده یا خشک که در بالا توضیح داده شد در نگهداری غذای کنسرو شده بلامانع است. با توجه به نحوه بسته بندی و انبارداری محصول، می بایست سطح رطوبت در انبار کنترل شود.

روغن خوراکی

روغن ها با توجه به نوع آن شرایط نگهداری متفاوتی دارند. اما یک اصل کلی در خصوص نگهداری روغن ها وجود دارد که هر چقدر روغن طبیعی تر باشد، شرایط نگهداری آن دشوارتر است و سریع تر فاسد می شود مانند روغن حیوانی. اما برای نگهداری روغن های مایع و جامد صنعتی بهترین دما، دمای بین 15 تا 25 درجه و مکانی عاری از گرد و خاک می باشد.

غلات و حبوبات

شرایط نگهداری غلات در مناطقی با آب و هوای معتدل به مراتب از نگهداری در مناطقی با هوای گرم و خشک مناسب تر است. چرا که دلیل اصلی فساد در غلات حرارت درونی آن است. بهترین هوای نگهداری غلات و حبوبات هوای خنک و نسبتاً خشک می باشد و محل نگهداری از این اقلام می بایست عاری از رطوبت باشد. اما نگهداری حبوبات به دلیل احتمال آفت پذیری بالای آن قدری دشوار است. سخت ترین کار در نگهداری غلات و حبوبات دور نگه داشتن حشرات و حیوانات از این غذای لذیذ است. دمای مطلوب برای حشرات دمای بالای 21 درجه سانتیگراد است اما فعالیت و تکثیر اغلب حشرات در دمای کمتر از سیزده درجه متوقف می شود یا با رشد بسیار کمتری می باشد.

قند و فرآورده های قنادی

قند و فرآورده های آن در دمای محیطی و محلی خشک قابل نگهداری می باشد. اما محل نگهداری مواد قندی باید عاری از رطوبت باشد. همچنین با توجه به اینکه مواد قندی جاذب قوی گرد و خاک محسوب می شوند لذا محل نگهداری این گروه غذای باید کاملاً عاری از گرد و خاک و بسته بندی خوب و مطمئن باشد.

نان

روش نگهداری نان بسته به نوع آن متفاوت است اما اصل کلی در نگهداری نان این است که برای نگهداری طولانی مدت نان یا باید نان خشک شود یا فریز شود. در غیر این دو صورت نان به دلیل آنکه پس از سرد شدن به اسپور کپک های محیطی آلوده می شود، لذا نمی توان بلند مدت نگهداری شود.

جایگذاری مواد در قفسه های انبار مواد غذایی

تجهیزات اضطراری انبار

تابلوی های ایمنی

وجود تابلوهای ایمنی در داخل و خارج از انبار بگونه ای كه مشخص كننده خطرات موجود در انبار باشد، همچنین مواردی از جمله ممنوعیت استعمال دخانیات، محل تجهیزات آتش نشانی و كمكهای اولیه، محل استقرار تلفن جهت اطلاع رسانی حوادث، محل استقرار دوش و چشم شوی اضطراری و علایم مشخص كننده راههای خروج اضطراری از جمله علایم ضروری در انبارهاست.

تجهیزات ایمنی ویژه انبارهای نگهداری مواد شیمیایی

لوازم الكتریكی ضد انفجار، دستگاههای سنجش دما و رطوبت، تأسیسات و هواكشهای تهویه از جمله تجهیزات ایمنی مربوط به انبارهای نگهداری مواد شیمیایی محسوب می شوند. بكارگیری دستگاههای ثابت پایشگر گازها و بخارات (Equipment Monitoring Gas Fixed (در انبارهای نگهداری مواد شیمیایی بویژه مواد قابل اشتعال و انفجار بعنوان یكی از تدابیر ایمنی بسیار مناسب جهت پیشگیری از حریق و انفجار در انبارها توصیه می گردد.

جعبه كمكهای اولیه

نصب جعبه كمكهای اولیه در انبار در صورت وجود فاصله زیاد با نزدیكترین مركز درمانی ضروری است. گاز استریل، چسب زخم، باند، نوار چسب و بتادین از جمله مهمترین اقلام جعبه كمكهای اولیه می باشد.

تجهیزات دستی اطفای حریق

مهمترین این تجهیزات عبارتند از : الف- جعبه های آب اطفای حریق (فایر باكس) ب- كپسولهای دستی اطفای حریق

نرم افزار در انبارداری مواد غذای

بهترین ابزار جهت به کارگیری از دانش نوین انبارداری در تمامی صنایع، بهره بردن از نرم افزار می باشد. یک نرم افزار خوب، به کسب و کار شما کمک می کند تمامی فرآیند حساس و دقیق انبارداری در نرم افزار ثبت و مدیریت شود. علاوه بر همه این امکانات نرم افزار انبار در صنایع فسادپذیر من جمله نگهداری مواد غذایی تفاوت هایی دارد. مهمترین قابلیتی که باید داشته باشد تفکیک اقلام با توجه به ماهیت آن ها از هم از نظر نحوه و مکان نگهداری می باشد. انبارهای مواد غذایی اغلب می بایست به روش  just-in-time مدیریت شوند.

ارسال نظر

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.