شروع مکالمه
یکی از اعضا را انتخاب و در واتساپ گفتگو کنید
ثبت نام | ورود کاربران
فرایند تقسیم گونه های مختلف کالا به گروه ها و دسته بندی های مختلف که از نظر خصوصیت و به کارگیری دارای شباهت هایی هستند را طبقه بندی می گویند. همه ما به ناچار در برخی مکان ها مجبور به اجرای طبقه بندی به صورت غیرمستقیم و سنتی هستیم. طبقه بندی هایی که در منازل و سازمان ها و سایر مجموعه های کوچک هر چند به طور ناقص انجام می گیرد، نمونه ای از اجرای پروژه طبقه بندی است.
مبحث طبقه بندی کالا در مکان هایی که دارای اقلام متنوع و متفاوت کالایی هستند، اهمیت زیادی پیدا می کند. عمدتا در مجموعه ها و موسسات صنعتی که وسعت زیادی دارند، کالاهای اساسی و مورد نیاز با بررسی ریز به ریز و به طور جامع و کامل با در نظر گرفتن کاربرد آن و ویژگی های مکان نگهداری کالا به چند گروه شاخص تبدیل شده و هر گروه شاخص هم انباری متعلق به خود دارد.
در مرحله جزئی تر کالاهای در انبار بر اساس فاکتورهایی مانند جنس، حجم ، کاربرد، وسایل و ابزارآلات جهت نگهداری و ظرفیت انبارها طبقه بندی می شود. از تعریف فوق استنباط می شود که هر گروه اصلی کالا را به انباری مخصوص به آن گروه اختصاص داده و به دنبال آن چند دسته فرعی ایجاد می کنند.
مدیریت صحیح کالاها یکی از حیاتی ترین امور در انبارهای با تنوع کالایی بالا می باشد. اگر در حین اجرای این امر مهم برخی از مراحل مانند مدیریت تامین کالا، مدیریت میزان موجودی کالاها و سایر مراحل به درستی اجرا نشوند، می تواند موجبات اختلال در تولید محصول و فراهم آوردن زیان برای سازمان را فراهم کند. مدیریت مراحل اجرایی کالاهای در گردش سازمان، بسیار امر خطیری است و از آنجا که سازمان ها از اهمیت این موضوع آگاه هستند از سیستم های منحصربه سازمان خود استفاده می کنند.
وظیفه مدیریت شناسایی کالا برای یک مجموعه وسیع مهم است زیرا در انبار همه چیز در آخر به شناسایی محصولات مربوط می شود. اهمیت این موضوع به این خاطر است که همه مراحل مدیریت کالاهای سازمان اطلاعاتی را در برمیگیرد که ما با شرح کالاها به دست می آوریم. چنانچه هر کالا دارای شناسه ی مخصوص به خود نباشد نمی توان به صورت صحیح موجودی انبار را زیر نظر گرفت. با شناخت دقیق می توان اطلاعات کالاهای در گردش را به دست آورد و آنها را مدیریت کرد. بدین جهت باید از روش های طبقه بندی کالاها در انبار استفاده کرد.
در طبقه بندی انبارها باید به اصول طبقه بندی کالا در انبار توجه کرد و آنها را مد نظر داد. در این طبقه بندی نکات ذیل را مورد توجه قرار دهید:
1-طبقه بندی انجام شده باید برای کارکنان و پرسنل بخش انبار جامع و در عین حال ساده و قابل درک باشد تا بتوان از طریق آن به بهترین نتایج ممکن رسید و سازمان را در ارائه خدمت سریع و مفید به مشتریان سوق داد.
2-همواره طبقه بندی باید نیازهای متنوع مجموعه و سازمان را مد نظر قرار بدهد و هماهنگی های لازم در این باره را هم ایجاد کند تا از طریق این دو مورد نیاز آن ها را به راحتی هر چه تمام تر پاسخ دهد.
3-منعطف بودن برنامه طبقه بندی هم نکته سوم از اصول طبقه بندی کالا در انبار است چرا که باید در برابر تغییرات تعداد اقلام کالاها اعم از کاهش و یا افزایش قابل پیش بینی بوده و مطابقت داشته باشد.
اما برای انتخاب سیستم و روش های طبقه بندی یک سری عوامل و فاکتورهایی وجود دارد که در زیر به آنها می پردازیم:
1-تعداد اقلام موجود در انبارها و کالاها و در نظر گرفتن میزان گنجایش انبارها
2-ابزارهای لازم برای نگهداری کالا و ورودی و خروجی کالا به انبار
3-تعیین موقعیت قسمت های مصرف کننده کالا در سازمان
4-نظرات و تصمیمات مدیران و مسئولین سازمان
به طور کلی کالاها و اجناس موجود در انبارها اعم از شرکت های تولیدی و خدماتی و مواردی از این قبیل در پنج دسته تقسیم می شوند که در زیر به این دسته ها اشاره می کنیم:
اینگونه مواد در موسسات تولیدی و شرکت های صنعتی وجود دارد که به ساخت و تولید محصول فعالیت دارند. مواد خام موادی را می گویند که هیچ تغییراتی در جهت به تکامل رسیدن بر روی آنها انجام نشده است.
این گونه مواد، به طور غیرمستقیم در تحقق هدف مجموعه اثرگذاری می کنند. در موسسات تولیدی برای انجام موارد و خدمات جانبی مورد استفاده قرار می گیرند و در سایر موسسات مشغول در سایر زمینه ها مانند خدماتی هم وجود دارند مانند کاغذ و خودکار که به مرور زمان در اثر مصرف و به کارگیری از بین می رود.
تنها در موسسات تولیدی می توان این گونه کالاها را یافت. مواد در جریان ساخت به گونه ای از کالاها گفته می شوند که هنوز تکمیل نشده اند و در واقع همان مواد خام و اولیه هستند که در اثر انجام تغییرات به مواد در جریان ساخت تبدیل شده اند.
در شرکت ها تولیدی مواد خام و اولیه در اثر انجام تغییرات به مواد در جریان ساخت تبدیل شده و پس از گذر از این مرحله به کالاهای ساخته شده و یا تمام شده تبدیل می شوند. این گونه کالاها از نظر فرایند ساخت تمامی مراحل را طی کرده اند و با اسم کالای ساخته شده شناخته می شوند و نهایتا آماده عرضه در بازار و مصرف کنندگان می باشند.
عمده ترین موسساتی که مشغول به اینگه فعالیت ها هستند، موسسات بازرگانی نام دارند. این موسسات کالاهای ساخته شده را خریداری کرده و آن را بدون دستخوش هیچ تغییری به مصرف کننده می رسانند. عمده مغازه ها و فروشگاه هایی که در سطح شهر مشاهده می کنید در زمره خدمات بازرگانی قرار می گیرند. مانند سوپرمارکت ها و هایپرمارکت ها و یا فروشگاه های عرضه تلفن همراه و…
بالاتر ذکر شد که موسسات و سازمان ها برای شناسایی محصولات خود باید از طبقه بندی کالا استفاده کنند. این کار باعث می شود تا از تنوع کالایی خود در انبارهایشان مطلع شوند. این طبقه بندی ها بر اساس کالاهای هر سازمان انجام می شود. طبقه بندی کالاها باید منحصر به نوع فعالیت هر سازمان و مجموعه باشد.
به عنوان مثال نمی توان به دلیل آن که از یک روش طبقه بندی در سازمانی استفاده شده است، در همه سازمان ها از همان روش استفاده شود و در واقع این تضمینی برای موفقیت یک سازمان نیست و حتی ممکن است فعالیت سازمان را به بیراهه بکشاند. چنانچه سازمانی دارای تنوع کالایی زیادی باشد اما برای آنها طبقه بندی مشخصی تعیین نکرده باشد، در ادامه راه برای مدیریت کالاهای انبارهایش دچار مشکل خواهد شد.
برای طبقه بندی انبارها ابتدا باید با انواع روش های طبقه بندی کالاها آشنا شویم. به همین منظور در زیر این روش ها را به صورت اجمالی تشریح خواهیم کرد.
در این نوع طبقه بندی همه نیازهای سازمان در نظر گرفته می شود و سپس تقسیم سازی را در بخش های عمده انجام می دهند و هر بخش را در انبار با توجه به فرایندها و فعالیت ها قرار داده و انبار را هم بر اساس همان، نامگذاری می کنند مانند انبار لوازم یدکی ماشین، انبار لوازم اداری و…
در روش دوم ابتدا دو گروه اصلی برای کالاها تعریف کرده و سپس کالاها را از نظر خصوصیت، حجم، کاربرد، میزان استفاده و امکانات حفاظتی کالا در گروه های فرعی به صورت زیرشاخه گروه های اصلی، تقسیم بندی می کنند. مثلا انبار لوازم اداری به عنوان گروه اصلی شناخته شده و در زیرگروه های آن می توان مثلا به انبار لوازم رومیزی، لوازم عمومی اداری ، لوازم التحریر، تجهیزات اداری و… اشاره کرد.
در طبقه بندی انبارها سومین اصل بر اساس نیاز صنعت کشور یا طبقه بندی استاندارد است. این روش به معنی آن است که در کشورهای مطرح در زمینه صنعت، طبقه بندی کالاهای مورد نیاز بخش صنعت و کشور در سطح ملی به گونه ای انجام می شود که از سوی همه موسسات تولیدی مورد رضایت واقع شود.
در این روش مقدار کالاهای مورد نیاز جهت تحقق اهداف و برنامه های سازمان بررسی و محاسبه می شود و این کالاها به اندازه لازم در دسترس عوامل دخیل در رسیدن به اهداف قرار خواهد گرفت.
در روش پنجم و آخرین روش، طبق مراحل و فازهای مشخص شده برای انجام کار و تایم بندی صورت گرفته برنامه، کالاها را در یک گروه قرار می دهند. به عنوان مثال در شرکت نفت بعد از انجام عملیات کشف و حدس میزان ذخیره معادن نفت، برای حفاری چاه ها و مهار آنها و بهره برداری و ارسال نفت خام استخراجی به پالایشگاه های مورد نظر در کشور همه لوازم و ابزارهای حفاری پس از ابزارهای مهارچاه و بعد لوازم استخراج و لوله کشی و ارسال نفت را تحویل می دهند و هر مرحله را یک گروه تعریف می کنند.
یکی از اعضا را انتخاب و در واتساپ گفتگو کنید
کارمند پشتیبانی
@ تمامی حقوق برای نواندیش محفوظ است | طراحی سایت و سئو : مدیرابزار